Θεωρώ πως το ζητούμενο είναι, μέσα σε συνθήκες αβεβαιότητας και οικονομικής στενότητας, να καταφέρουμε να διατηρήσουμε ή να βρούμε τελικά την ποιότητα ζωής, να επιτύχουμε προσωπικές ισορροπίες για να είμαστε σε θέση να διεκδικήσουμε για τον εαυτό μας ένα καλύτερο μέλλον. Παρακάτω θα βρείτε κάποιες συμβουλές για καλύτερη αυτοδιαχείριση
1. Αντιμιλήστε στον εαυτό σας
Είναι βασικό να αναπτύξουμε ένα διάλογο με τον εαυτό μας και να μην αφήσουμε έναν καταστροφικό μονόλογο να διαμορφώνει το μέλλον μας. Εντοπίστε αρνητικές, αυτοεπικριτικές, δυσοίωνες σκέψεις που τείνετε να κάνετε. Αναπτύξτε απέναντι σε αυτές ένα ισχυρό αντίβαρο: Λογικά επιχειρήματα που αποδεικνύουν ότι είναι απλώς η δική σας ερμηνεία της πραγματικότητας και η ισχύς τους θα εξασθενεί όσο αρχίζετε να τις αμφισβητείτε. Απεγκλωβιστείτε από ανελαστικά πρέπει (Πρέπει να βρω δουλειά σχετική με το πτυχίο μου), Υπερβολικές προσδοκίες (Πρέπει να είμαι τέλειος γονέας), δυσοίωνες προβλέψεις και απόλυτες δηλώσεις (Δεν θα βρω ποτέ δουλειά με τέτοια κρίση).
2. Θέστε ρεαλιστικούς στόχους
Για να αλλάξετε κάτι στη ζωή σας, για να αποφύγετε μια ανεπιθύμητη έκβαση των πραγμάτων στο μέλλον θα πρέπει να διαμορφώσετε ξεκάθαρους στόχους. Το «θέλω να βρω μια οποιαδήποτε δουλειά», δεν είναι στόχος. Ξεκαθαρίστε τι δουλειά θέλετε να βρείτε. Οι στόχοι πρέπει να είναι ρεαλιστικοί και υλοποιήσιμοι αλλιώς δεν κάνουμε τίποτα παραπάνω από το να σκάβουμε το λάκκο μας, ετοιμάζοντας τον εαυτό μας για μια ακόμη αποτυχία. Θέστε στόχους σε ποικίλους τομείς της ζωής σας: προσωπικό, επαγγελματικό, οικογενειακό και επιδιώξτε τους. Σπάστε τον τελικό στόχο σε υποστόχους και τοποθετήστε τους σε διαφορετικά σημεία στο μέλλον. Η εκπλήρωση ενός υποστόχου κάθε φορά σας παρέχει τον έλεγχο αλλά την αίσθηση της επίτευξης καθόλη την πορεία επίτευξης του τελικού στόχου.
3. Ορίστε ένα πρόγραμμα
Η κατάσταση της ανεργίας έχει αποσυντονιστική επίδραση στην καθημερινότητα μας. Το πρόγραμμα μας απορρυθμίζεται, ο χρόνος γίνεται ξαφνικά άπειρος αλλά εμείς για κάποιο λόγο δεν προλαβαίνουμε. Ξυπνήστε συγκεκριμένη ώρα, ντυθείτε, αποφασίστε εκ των προτέρων πως θα κατανείμετε το χρόνο της ημέρας (αναζήτηση εργασίας, δουλειές εντός – εκτός σπιτιού, δραστηριότητες). Βάλτε ένα πρόγραμμα και τηρήστε το. Η εμπειρία δείχνει πως οι άνθρωποι που σε κατάσταση ανεργίας αφήνονται στο χρόνο, δεν θέτουν στόχους, δεν εργάζονται με σύστημα προς την επίτευξη τους νιώθουν τελικά ότι δεν κάνουν τίποτα, χάνουν σιγά σιγά το κίνητρο τους, αδρανοποιούνται και γίνεται όλο και πιο δύσκολο να επανέλθουν. Συμπεριλάβετε στο πρόγραμμα σας τόσο τις υποχρεώσεις σας (πληρωμή λογαριασμών), τα βήματα που θα σας βοηθήσουν να προσεγγίσετε τον στόχο σας, όσο και δραστηριότητες που απλώς απολαμβάνετε (μια μπυρίτσα με φίλους το βράδι). Κάντε μια λίστα με τις υποχρεώσεις σας, προγραμματίστε την διεκπεραίωση και τελειώνετε με αυτές το συντομότερο δυνατό για να αφιερωθείτε απερίσπαστοι στα υπόλοιπα.
Φροντίστε οι δραστηριότητες σας να σας παρέχουν ευχαρίστηση, ευκαιρίες για μάθηση και να αναπτύσσεστε μέσα από αυτές.
4. Πιστέψτε στον εαυτό σας
Πολλές φορές ασυναίσθητα σκάβουμε εμείς οι ίδιοι το λάκκο μας με το να μην πιστεύουμε στις δυνατότητες μας.
Μην αφήνετε τους φόβους και τις ανασφάλειες να σας κρατούν μακριά. Κάντε αυτό ακριβώς που φοβάστε. Αν φοβάστε την οδήγηση, μάθετε να οδηγείτε. Αν φοβάστε να μιλήσετε δημόσια, επιδιώξτε να κάνετε μια ομιλία.
Οι περισσότεροι άνθρωποι με χαμηλή αυτοπεποίθηση τείνουν να συγκρίνουν τους εαυτούς με ανθρώπους και σε τομείς δυσμενή για τους ίδιους. Ο μόνος με τον οποίο έχει νόημα να συγκρίνεστε είναι ο ίδιος σας ο εαυτός.
Όσο για τα πάντα που σας συμβαίνουν (ευχάριστα και δυσάρεστα) φταίνε οι άλλοι τόσο θα αισθάνεστε έρμαια των καταστάσεων και όχι καθοδηγητές. Δεν θα έχετε καμιά αίσθηση ελέγχου στη ζωή σας. Αν για όλα τα δυσάρεστα πιστεύετε ότι φταίτε εσείς και για όλα τα ευχάριστα ότι φταίνε οι άλλοι τότε θα αισθάνεστε μειονεκτικά απέναντι τους και ανίκανοι. Αν για τα άσχημα φταίνε οι άλλοι και για τα καλά φταίτε εσείς τότε μάλλον αποφεύγετε τις ευθύνες της ζωής σας και την ευκαιρία σας για αυτοβελτίωση. Θα αρχίσετε να συνειδητοποιείτε τον έλεγχο που έχετε στην πραγματικότητα στη ζωή σας αν αποδίδετε στον εαυτό σας τόσο επιτυχίες όσο και αποτυχίες.
Αποφύγετε τις απόλυτες αρνητικές δηλώσεις για τον εαυτό σας και υιοθετήστε μια πιο αισιόδοξη – ρεαλιστική προοπτική ακόμα και σε πείσμα όλων όσων συμβαίνουν γύρω σας. Πρώτα πρέπει να πιστέψετε στον εαυτό σας για να πιστέψετε μετά ότι μπορείτε να αλλάξετε κάτι προς το καλύτερο. Μην εστιάζεστε μονομερώς στα αδυναμίες σας. Ανακαλέστε θετικά χαρακτηριστικά σας, επιτεύγματα, δεξιότητες και πλαισιώστε τα με παραδείγματα από τη ζωή σας. Επίσης σημειώστε τα ελαττώματα που θέλετε να βελτιώσετε και δουλέψτε τα ένα ένα μέχρι να πετύχετε το στόχο σας.
Αν επενδύετε όλο σας το χρόνο και όλη σας την ενέργεια σε έναν μόνο τομέα της ζωής σας (Δουλειά, σπίτι, σύντροφος) το πιο πιθανό είναι να βιώσετε μεγάλη απογοήτευση- ανεπάρκεια κτλ σε περίπτωση που τα χάσετε. Οι άνθρωποι που περνούν μια τέτοια κρίση πιστεύουν ότι δεν έχουν καταφέρει τίποτα τελικά στη ζωή τους αφού αυτό που αποτελούσε το κέντρο της ύπαρξης τους έχει πλέον παρέλθει.
Μην ξεχνάτε να χαμογελάτε ακόμα και όταν έχετε μια άσχημη μέρα.
Μην αφήνετε τους φόβους και τις ανασφάλειες να σας κρατούν μακριά. Κάντε αυτό ακριβώς που φοβάστε. Αν φοβάστε την οδήγηση, μάθετε να οδηγείτε. Αν φοβάστε να μιλήσετε δημόσια, επιδιώξτε να κάνετε μια ομιλία.
Οι περισσότεροι άνθρωποι με χαμηλή αυτοπεποίθηση τείνουν να συγκρίνουν τους εαυτούς με ανθρώπους και σε τομείς δυσμενή για τους ίδιους. Ο μόνος με τον οποίο έχει νόημα να συγκρίνεστε είναι ο ίδιος σας ο εαυτός.
Όσο για τα πάντα που σας συμβαίνουν (ευχάριστα και δυσάρεστα) φταίνε οι άλλοι τόσο θα αισθάνεστε έρμαια των καταστάσεων και όχι καθοδηγητές. Δεν θα έχετε καμιά αίσθηση ελέγχου στη ζωή σας. Αν για όλα τα δυσάρεστα πιστεύετε ότι φταίτε εσείς και για όλα τα ευχάριστα ότι φταίνε οι άλλοι τότε θα αισθάνεστε μειονεκτικά απέναντι τους και ανίκανοι. Αν για τα άσχημα φταίνε οι άλλοι και για τα καλά φταίτε εσείς τότε μάλλον αποφεύγετε τις ευθύνες της ζωής σας και την ευκαιρία σας για αυτοβελτίωση. Θα αρχίσετε να συνειδητοποιείτε τον έλεγχο που έχετε στην πραγματικότητα στη ζωή σας αν αποδίδετε στον εαυτό σας τόσο επιτυχίες όσο και αποτυχίες.
Αποφύγετε τις απόλυτες αρνητικές δηλώσεις για τον εαυτό σας και υιοθετήστε μια πιο αισιόδοξη – ρεαλιστική προοπτική ακόμα και σε πείσμα όλων όσων συμβαίνουν γύρω σας. Πρώτα πρέπει να πιστέψετε στον εαυτό σας για να πιστέψετε μετά ότι μπορείτε να αλλάξετε κάτι προς το καλύτερο. Μην εστιάζεστε μονομερώς στα αδυναμίες σας. Ανακαλέστε θετικά χαρακτηριστικά σας, επιτεύγματα, δεξιότητες και πλαισιώστε τα με παραδείγματα από τη ζωή σας. Επίσης σημειώστε τα ελαττώματα που θέλετε να βελτιώσετε και δουλέψτε τα ένα ένα μέχρι να πετύχετε το στόχο σας.
Αν επενδύετε όλο σας το χρόνο και όλη σας την ενέργεια σε έναν μόνο τομέα της ζωής σας (Δουλειά, σπίτι, σύντροφος) το πιο πιθανό είναι να βιώσετε μεγάλη απογοήτευση- ανεπάρκεια κτλ σε περίπτωση που τα χάσετε. Οι άνθρωποι που περνούν μια τέτοια κρίση πιστεύουν ότι δεν έχουν καταφέρει τίποτα τελικά στη ζωή τους αφού αυτό που αποτελούσε το κέντρο της ύπαρξης τους έχει πλέον παρέλθει.
Μην ξεχνάτε να χαμογελάτε ακόμα και όταν έχετε μια άσχημη μέρα.
5. Κινητοποιηθείτε
Φανταστείτε τον εαυτό σας εκεί που θέλετε να φτάσετε. Φανταστείτε το περιβάλλον, τι φοράτε, πως συμπεριφέρεστε, τι κάνετε κοκ. Ο οραματισμός της επιτυχίας μας υπενθυμίζει τον τελικό μας στόχο, αυτόν για τον οποίο πασχίζουμε. Το να φανταζόμαστε τον εαυτό μας να τον πραγματοποιούμε δεν είναι αλαζονεία αλλά μια πολύ καλή τεχνική για να κρατήσει τη φλόγα μας αναμμένη, να μην ατονίζουν οι προσπάθειες μας και εξασθενούν τα κίνητρα μας.
Αποφύγετε την συστηματική παρέα με ανθρώπους ηττοπαθείς, ανθρώπους που σας αποθαρρύνουν διαρκώς από την επίτευξη του στόχου σας, ανθρώπους που τείνουν να βλέπουν εμπόδια και όχι λύσεις.
Ότι και να κάνετε να έχετε στο μυαλό σας τον τελικό σας στόχο και το πώς οι παρούσες ενέργειες σας συμβάλουν προς αυτό.
Δεν χρειάζεται να περιμένετε μέχρι να φτάσετε στον στόχο σας για να επιβραβεύσετε τον εαυτό σας. Η εκπλήρωση μέρους του στόχου, η επιτυχής πορεία προς αυτόν αρκεί για να λέτε ένα μπράβο στον εαυτό σας που και που, για να κάνετε ένα διάλλειμα και να απολαμβάνετε κάτι που θα το έχετε κερδίσει με τον αγώνα σας. Ένα δώρο από σας για σας.
Κάντε μια λίστα με τα οφέλη που θα αποκομίσετε από την εκπλήρωση του στόχου σας καθώς και με το τι έχετε να χάσετε ή τι δεν θα κερδίσετε αν δεν τον πετύχετε.
Είναι πολύ βοηθητικό να βρείτε ανθρώπους που να έχουν φτάσει εκεί που θέλετε εσείς να πάτε. Μάθετε πως τα κατάφεραν, τι χρειάστηκε να κάνουν, πως μεθόδευσαν τις ενέργειες τους. Το ότι κάποιος κατάφερε αυτό που έχουμε ως στόχο το κάνει αμέσως εφικτό. Κάντε παρέα μαζί του!
Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται κινητοποιημένοι αν δεσμευτούν απέναντι σε τρίτους ως προς το στόχο τους. Αν λειτουργείτε καλύτερα υπό τον έλεγχο- επίβλεψη τρίτων αναθέστε σε κάποιον να το κάνει.
6. Φροντίστε τον εαυτό σας
Είναι αλήθεια πως μέρος του πως νιώθουμε εξαρτάται και από την εξωτερική μας εμφάνιση. Εσείς είστε ο πρώτος κριτής της εικόνας σας. Πρώτα πρέπει να αρέσετε στον εαυτό σας για να αρέσετε και στους άλλους
Το ότι είστε άνεργοι δεν σημαίνει ότι η μόνη σας ενασχόληση πρέπει να είναι η αναζήτηση εργασίας. Είναι η ευκαιρία σας να κάνετε όλα αυτά που θέλατε αλλά δεν προλαβαίνατε όσο δουλεύατε. Ή όλα αυτά που θέλατε αλλά ποτέ δεν το πήρατε απόφαση. Ασχοληθείτε με διάφορες δραστηριότητες. Αλλάζοντας την συνήθη συμπεριφορά μας βοηθάμε να αλλάξει και η σκέψη μας. Το μυαλό μας αρχίζει να επεξεργάζεται διαφορετικές πληροφορίες, πιο ευχάριστες με αποτέλεσμα να αλλάζει και η διάθεση μας. Επίσης βγαίνοντας από το σπίτι και συμμετέχοντας σε δραστηριότητες συναναστρέφεστε με νέους ανθρώπους, αναπτύσσετε διαπροσωπικές δεξιότητες, διευρύνετε το δίκτυο των επαφών και συναναστροφών σας και αυξάνετε τις πιθανότητες, όντας την κατάλληλη στιγμή στο κατάλληλο μέρος, να βρείτε απασχόληση.
Ξεκινήστε επιτέλους αυτό που πάντα θέλατε να κάνετε αλλά ποτέ δεν βρίσκατε χρόνο.
Μάθετε κάτι καινούριο, βελτιώστε τις γνώσεις σας σε έναν τομέα που υστερείτε, αποκτήστε νέες δεξιότητες. Η αυτοβελτίωση και η προσωπική εξέλιξη μπορεί να αποτελέσουν πηγές δύναμης και ενίσχυσης της αυτοεικόνας μας.
7. Επανεξετάστε τα οικονομικά σας
Προϋπολογίστε στην αρχή κάθε μήνα. Αν ξέρετε πόσα πρέπει να ξοδέψετε και έχετε προνοήσει για να σας φτάσουν, θα βγάζετε το μήνα με λιγότερο άγχος.
Επενδύστε εκεί που αξίζει. Η σπατάλη και η επένδυση έχουν πολλές φορές ένα προσωπικό νόημα. Μπορεί η αγορά ενός εισητηρίου διαρκείας στο ποδόσφαιρο να φαίνεται σπατάλη σε κάποιους αλλά αν για κάποιον οπαδό σημαίνει, κάποιες ώρες χαλάρωσης, εκτόνωσης, αλλαγής από τη ρουτίνα, κοινωνικών συναναστροφών με φίλους, τότε η αξία είναι διαφορετική. Αν αυτό τον αναζωογονεί θα πρέπει να σκεφτεί σοβαρά το πώς θα αναπληρώσει το κέρδος που είχε από την περικοπή του- αν το περικόψει.
Όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια ενισχύεται η ανταλλαγή προϊόντων και υπηρεσιών μέσα από οργανωμένα δίκτυα, σε μια προσπάθεια και να μειωθεί ο όγκος των πραγμάτων που πετάμε αλλά και να εξοικονομηθούν χρήματα.
Σκεφτείτε το ενδεχόμενο να μοιράζεστε κάποια έξοδα με ανθρώπους με τους οποίους χρησιμοποιείτε τους ίδιους πόρους: για παράδειγμα την βενζίνη.
8. Επαναξιολογήστε τις προσωπικές αξίες σας
Οι προσωπικές μας αξίες αποτελούν τη βάση των πιστεύω μας και τα πιστεύω μας καθορίζουν την συμπεριφορά μας. Δεν είναι απαραίτητο να εκφράζονται ρητά καθώς διαφαίνονται μέσα από την επιλογές που κάνουμε καθημερινά και από τον τρόπο που ζούμε. Προσωπικές αξίες μπορεί να είναι η δύναμη, το χρήμα, τα υλικά αγαθά, η προσφορά προς τον κοινωνικό σύνολο, η κοινωνική αναγνώριση, η ασφάλεια, η αυτονομία, η εξουσία, η προσωπική εξέλιξη, το κύρος, η ομαδικότητα, κτλ. Η αλήθεια είναι πως συχνά μπερδεύουμε τις προσωπικές αξίες με το τι θεωρούμε γενικότερα καλό. Αλλά οι αξίες μας διαφαίνονται μέσα από τις επιλογές μας, τον τρόπο που ζούμε και το πώς συμπεριφερόμαστε απέναντι στους άλλους. Αναρωτηθείτε λοιπόν ποιες είναι οι αξίες σας; Τις επιλέξατε συνειδητά ή τις υιοθετήσατε άκριτα γιατί ήταν η μόδα των καιρών; Τι μπορείτε να κάνετε για αυτές;
9. Επενδύστε στις σχέσεις σας…
Η περίοδος της ανεργίας μπορεί ύπουλα να υποσκάπτει τις σχέσεις μας με τους άλλους. Απομονωνόμαστε, γινόμαστε ευέξαπτοι, μας φταίνε όλα, τα βάζουμε με τους άλλους, νιώθουμε ότι δεν μας καταλαβαίνουν. Και όμως αντί να αποκοβόμαστε από τον κοινωνικό μας περίγυρο αυτό είναι ακριβώς που χρειαζόμαστε: την αίσθηση ότι συνεχίζουμε να είμαστε αποδεκτοί παρά την επαγγελματική μας κατάσταση.
Μιλήστε με την οικογένεια σας αντί να αποφεύγετε, εξηγήστε τους πως νιώθετε και πως μπορούν να σας βοηθήσουν
Εκφράστε τα συναισθήματα σας, μην τα κρατάτε μέσα σας. Όσο μηρυκάζετε το πρόβλημα σας τόσο το διογκώνετε στα μάτια σας.
Κρατήστε επαφή με τους φίλους σας, επιδιώξτε επαφές και με όσους δεν μπορούσατε λόγω έλλειψης χρόνου να βρεθείτε.
Εξηγήστε ανοιχτά την κατάσταση σας.
Αξιοποιήστε την ηλεκτρονική δικτύωση (facebook, twitter,linkedin)
Συμμετέχετε σε ομάδες με κοινά ενδιαφέροντα
Μιλήστε με την οικογένεια σας αντί να αποφεύγετε, εξηγήστε τους πως νιώθετε και πως μπορούν να σας βοηθήσουν
Εκφράστε τα συναισθήματα σας, μην τα κρατάτε μέσα σας. Όσο μηρυκάζετε το πρόβλημα σας τόσο το διογκώνετε στα μάτια σας.
Κρατήστε επαφή με τους φίλους σας, επιδιώξτε επαφές και με όσους δεν μπορούσατε λόγω έλλειψης χρόνου να βρεθείτε.
Εξηγήστε ανοιχτά την κατάσταση σας.
Αξιοποιήστε την ηλεκτρονική δικτύωση (facebook, twitter,linkedin)
Συμμετέχετε σε ομάδες με κοινά ενδιαφέροντα
Κλείνοντας…
Συμπεριφερόμαστε σύμφωνα με αυτό που πιστεύουμε. Επομένως το πρώτο βήμα για να αλλάξουμε κάτι στη ζωή μας και να πάρουμε στα χέρια μας την τύχη μας είναι να επανεξετάσουμε το τι πιστεύουμε. Οι σκέψεις μας δεν είναι η πραγματικότητα. Είναι η άποψη μας για την πραγματικότητα. Άρα η πραγματικότητα μπορεί να διαφέρει για τον καθένα από μας.
Το πως θα χειριστούμε τις καταστάσεις εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το νόημα που έχουν για μας αλλά και από την γενικότερη στάση μας απέναντι στη ζωή. Αξίζει πιστεύω να σκεφτούμε αν τείνουμε κάθε αλλαγή ή μεταβατική περίοδο που βιώνουμε τείνουμε να την αντιμετωπίζουμε ως μια απειλή, άρα να προσπαθούμε να αποφύγουμε το πρόβλημα ή τείνουμε να την βλέπουμε ως μια ευκαιρία να αλλάξουμε και εμείς μέσα από αυτήν, να εξερευνήσουμε νέες δυνατότητες, νέες προοπτικές και να αποκομίσουμε τα μέγιστα δυνατά οφέλη για τον εαυτό μας.
«Μην χάνετε την πίστη σας. Είμαι πεπεισμένος πως το μόνο που μου έδωσε δύναμη να συνεχίσω ήταν πως αγαπούσα αυτό που έκανα. Πρέπει να βρεις τι και ποιος σου αρέσει. Αυτό είναι η μόνη αλήθεια στη δουλειά και στον έρωτα
Ένα μεγάλο τμήμα της ζωής σας θα αφιερωθεί στην εργασία σας και ο μόνος τρόπος για να είστε ικανοποιημένοι είναι να θεωρείτε πως κάνετε υπέροχη δουλειά. Κι ο μόνος τρόπος να κάνετε υπέροχη δουλειά είναι να αγαπάτε ότι κάνετε. Αν δεν το έχετε βρει ακόμα, συνεχίστε να ψάχνετε. Μην βολεύεστε.»
Από την ομιλία του Steve Jobs στο πανεπιστήμιο του Stanford
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
Amundson, N., & Borgen, W. (2008). Παίρνω τον έλεγχο: Βρίσκω το δρόμο μου αντιμετωπίζοντας την ανεργία. Επιστημονική επιμέλεια ελληνικής έκδοσης: ΕΚΕΠ
Beck, S.J., (2004). Εισαγωγή στη Γνωστική Θεραπεία. Εκδόσεις Πατάκη
Burns, D. (2009) Αισθανθείτε καλά. Η αποτελεσματική αντιμετώπιση της κατάθλιψης. Εκδόσεις Πατάκη
Μπούρας. Γ., & Λυκούρας, Λ. (2011). Η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της στην ψυχική υγεία. Εγκέφαλος 48, σελ 54-61
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου