Ασυνείδητο άγχος

Υπάρχουν άνθρωποι που αρνούνται την ύπαρξη άγχους στην ζωή τους. Θεωρούν ότι δεν αγχώνονται για τίποτε και ότι έχουν τα πάντα υπό έλεγχο. Αυτό μπορεί  να είναι φυσικά αλήθεια για κάποιους ανθρώπους. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως αναδύονται  σημάδια ή ενδείξεις ότι οι άνθρωποι βιώνουν άγχος το οποίο έχουν αρνηθεί και εσωτερικεύσει, θέλοντας να διατηρήσουν την εικόνα της παντοδυναμίας και ανεξαρτησίας τους άθικτη και ακέραιη. Για πολλούς ανθρώπους η πεποίθηση ότι πρέπει να τα καταφέρνουν σε κάθε πρόκληση και δύσκολη συνθήκη είναι δεδομένη. Τόσο δεδομένη που συχνά αρνούνται να ζητήσουν βοήθεια όταν φτάνουν στα όρια τους, αφού αρνούνται να δουν ότι έχουν φτάσει στα όρια τους. Θεωρούν ότι πρέπει να πιέσουν κι άλλο τον εαυτό τους, ότι αφού το έχουν καταφέρει στο παρελθόν μπορούν να το κάνουν και τώρα. Σκέφτονται: «Τι εικόνα να δώσω στους άλλους;» «Τι θα σκεφτούν για μένα» «Θα τους απογοητεύσω!» «Δεν πρέπει να τους απογοητεύσω, πρέπει να τα καταφέρω, να προσπαθήσω κι άλλο». Οι προσπάθειες τους βέβαια μπορεί συχνά να έχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα: Να είναι καλοί επαγγελματίες, να προλαβαίνουν τα deadlines, να περνούν σε υψηλόβαθμες σχολές, να ανταποκρίνονται σε όλες τις ανάγκες των παιδιών τους, να εκπέμπουν την λάμψη της επιτυχίας.

Που μπορεί να υπάρχει το πρόβλημα; Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι ένα τέλεια οργανωμένο σύστημα όπου νους, σώμα, και συναίσθημα βρίσκονται σε μια διαρκή αλληλεπίδραση. Το, για πολύ καιρό, καταπιεσμένο συναίσθημα (ο φόβος, η αγωνία, η λύπη, η απογοήτευση, το stress) δεν εξαφανίζονται ως δια μαγείας από αυτό το σύστημα. Τίποτα δεν χάνεται. Συχνά τα καταπιεσμένα συναισθήματα μεταμορφώνονται σε σωματικές ενοχλήσεις αφού δεν τους έχει επιτραπεί κάποια άλλη διέξοδος, κάποια άλλη εκτόνωση. Ημικρανίες, δερματικές ασθένειες, έλκος, αϋπνίες, εντερικές διαταραχές, ζαλάδες, ίλιγγοι και πολλά ακόμα μπορεί να είναι προάγγελοι καταπιεσμένου άγχους, μπροστά στο βωμό της τέλειας εικόνας. Δεν υπάρχει ένα ασφαλές κριτήριο για να αποφασίσει κάποιος αν τα σωματικά του συμπτώματα οφείλονται σε παρατεταμένο άγχος ή σε κάποια οργανική διαταραχή. Το καλύτερο είναι η διενέργεια αναλυτικών ιατρικών εξετάσεων από τις οποίες θα προκύψει ή όχι η οργανική αιτία. Η απουσία οργανικής αιτίας είναι αυτό που συνήθως μας υποψιάζει για την ύπαρξη μιας ψυχολογικής αιτίας.

Το πρώτο βήμα λοιπόν είναι να κοιτάξουμε βαθιά μέσα μας και τολμήσουμε να δούμε τον εαυτό μας απογυμνωμένο από κοινωνικές προσταγές, υποχρεώσεις, δεσμεύσεις αλλά και σωρεία απαιτήσεων που έχουμε θέσει εμείς οι ίδιοι. Σε πολλά πράγματα εμείς ορίζουμε τα standard στη ζωή μας, εμείς υψώνουμε τον πήχη, εμείς γράφουμε τους όρους του «παιχνιδιού». Απλά με αυτούς του όρους αδυνατούμε να παίξουμε και δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε. Το στοίχημα λοιπόν είναι, όχι μόνο να αλλάξουμε τους όρους αλλά να μπορούμε να απολαύσουμε το παιχνίδι με τους νέους αυτούς όρους.