Η ανάκτηση του αυτοελέγχου μας και η
διατήρηση της απαιτεί να δουλέψουμε με τον εαυτό μας σε τρία επίπεδα: Το γνωστικό, το οποίο αφορά στις αυτόματες
σκέψεις μας αλλά και στις ενδότερες πεποιθήσεις μας, το συμπεριφορικό, το οποίο αφορά στις πράξεις μας, άρα στην
συμπεριφορά μας και το σωματικό, το οποίο αφορά στις
φυσιολογικές αντιδράσεις του οργανισμού μας οι οποίες εκλύονται μαζί με τα
συναισθήματα μας.
Σε Γνωστικό
Επίπεδο
Γνωστική αναδόμηση
Οι άνθρωποι που θυμώνουν συχνά,
χρειάζεται να αποκτήσουν επίγνωση της απαιτητικής φύσης των προσδοκιών τους και
να τις μετατρέψουν σε επιθυμίες. Αντί να απαιτούν διαρκώς από τους άλλους,
χρειάζεται να συνειδητοποιήσουν την πηγή των απαιτήσεων τους και τι εξυπηρετεί,
αλλά και να αναγνωρίσουν το δικαίωμα του άλλου να μην μπορεί ή να θέλει να
ικανοποιήσει την επιθυμία τους.
Συχνά ερμηνεύουν τις συμπεριφορές των
άλλων με όρους προσβολής ή αδικίας προς τους ίδιους και απαιτούν παράλληλα τη
συμμόρφωση του άλλου στις δικές τους επιταγές. Αυτά τα ερμηνευτικά σχήματα
είναι ανελαστικά και ενεργοποιούνται αυτόματα. Αντί να επικεντρώνονται στο πόσο
τους αδικούν και τους προσβάλλουν, χρειάζεται να αναρωτηθούν για τα κίνητρα και
τις προθέσεις των άλλων και συνειδητά να προσπαθήσουν να αναπαράγουν
εναλλακτικές ερμηνείες για την στάση των άλλων απέναντι τους. Αυτό φυσικά
σημαίνει πως πρέπει να βγάλουν τον εαυτό τους από τη θέση του θύματος και να
υιοθετήσουν μια θέση ευθύνης στις διαπροσωπικές τους σχέσεις.
Αμφισβήτηση αυτόματων σκέψεων
Οι αυτόματες σκέψεις είναι το πρώτο
πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό λίγο πριν ο θυμός κάνει την πανηγυρική του
εμφάνιση. Τέτοιες μπορεί να είναι «Με υποτιμάει», «Δεν με σέβεται, οφείλει όμως
να με σέβεται», «Θέλουν να με εκμεταλλευτούν» κτλ. Αυτές οι σκέψεις είναι
ερμηνείες για την συμπεριφορά των άλλων και πολύ συχνά είναι εσφαλμένες. Επειδή
όμως είναι δικές μας σκέψεις εμείς οφείλουμε να τις αλλάξουμε και να
υιοθετήσουμε απόψεις που προσεγγίζουν με μεγαλύτερη ακρίβεια αυτό που συμβαίνει
γύρω μας
Επίλυση προβλήματος
Αν ωστόσο ο θυμός μας προκύπτει όχι
από μια δική μας ερμηνευτική προσέγγιση για μια εξωτερική κατάσταση, αλλά
έρχεται ως απόρροια ενός προβλήματος ή μιας αναποδιάς που προκύπτει στην
καθημερινότητα μας, χρειάζεται να επικεντρωθούμε στο πως μπορούμε να λύσουμε το
πρόβλημα – αναγνωρίζοντας το βαθμό ελέγχου που έχουμε στο πρόβλημα – και να
προσπαθήσουμε να το διαχειριστούμε στην πράξη. Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται
να δράσουμε, να πάρουμε αποφάσεις και ασχοληθούμε ενεργά με την υλοποίηση τους.
Σε
Συμπεριφορικό επίπεδο
Σκέφτομαι πριν μιλήσω
Το να πείτε το πρώτο πράγμα που σας
έρχεται στο μυαλό όταν θυμώνετε δεν είναι και η πιο σοφή κίνηση. Ο θυμός μας
παρασύρει σε εκφράσεις και τρόπους επικοινωνίας που συχνά μετανιώνουμε και
πληγώνουν ή και φοβίζουν τους ανθρώπους γύρω μας. Είναι προτιμότερο να δώσετε
λίγο χρόνο στον εαυτό σας για να αναστοχαστείτε πάνω στη σκέψη σας και στα
λόγια που είστε έτοιμοι να ξεστομίσετε. Ζητείστε χρόνο και απομακρυνθείτε για
λίγο από τη διαπροσωπική συνθήκη στην οποία βρίσκεστε προκειμένου να ηρεμήσετε
ενεργοποιώντας τη λογική σας και αξιολογώντας καλύτερα την αρχική σας εκτίμηση
που πυροδότησε το θυμό.
Μικρά Διαλλείματα
Αν ανήκετε στην κατηγορία των
ανθρώπων που συσσωρεύουν σιγά σιγά ένταση και στρες με αποτέλεσμα ο εκνευρισμός
σταδιακά να κλιμακωθεί σε ξέσπασμα θυμού, επιλέξτε να κάνετε μικρά διαλλείματα
κατά τη διάρκεια της ημέρας. Απομακρυνθείτε για λίγα λεπτά από την κατάσταση
που σας στρεσάρει και εφαρμόστε κάποια τεχνική χαλάρωσης για να αποφορτιστείτε.
Βελτίωση δεξιοτήτων επικοινωνίας
Αναπόφευκτη και αναγκαία συνάμα είναι
η βελτίωση της επικοινωνιακής σας ικανότητας προκειμένου να εκφράζεστε με
τρόπους που αναδεικνύουν τις ανάγκες και τα συναισθήματα σας αλλά σέβονται και
την προσωπικότητα του άλλου. Έτσι χρειάζεται να εξασκηθείτε στην
διεκδικητικότητα, στην σωστή άσκηση κριτικής, στην ενεργητική ακρόαση και στην οριοθέτηση ούτως ώστε ο θυμός να μην
είναι το μόνο μέσο έκφρασης αλλά και διεκδίκησης στις σχέσεις σας.
Σε Σωματικό
επίπεδο
Ασκήσεις χαλάρωσης
Ο θυμός όπως και το στρες
ενεργοποιούν στο σώμα μας την αντίδραση «μάχης ή φυγής». Αυτό σημαίνει ότι μας
προετοιμάζουν για να αντιπαρατεθούμε σωματικά ή να τρέξουμε προκειμένου να
αποφύγουμε έναν ενδεχόμενο κίνδυνο. Αυτή
η προετοιμασία όμως (αύξηση καρδιακού παλμού, ταχυκαρδία, μυϊκή ένταση) μπορεί
να αποβεί δύσφορη και να μην μπορούμε να ηρεμήσουμε ούτως ώστε να απεγκλωβιστούμε και από το αρνητικό
συναίσθημα που τη συνοδεύει. Ασκήσεις Διαφραγματικής Αναπνοής και Σταδιακή
Μυϊκή Χαλάρωση μπορούν να βοηθήσουν το σώμα μας να επανέλθει σε κατάσταση
ηρεμίας αλλά και εμάς να αποκτήσουμε τον αυτοέλεγχο μας.
Σωματική άσκηση
Η σωματική άσκηση βοηθάει σημαντικά στην
μείωση του άγχους. Έρευνες έχουν συσχετίσει τη σωματική άσκηση με καλύτερη
ψυχική διάθεση, καλύτερη διαχείριση στρεσογόνων καταστάσεων, περισσότερο
παραγωγική ζωή, χαμηλότερα επίπεδα κατάθλιψης και άγχους και υψηλότερη
αυτοεκτίμηση. Τα οφέλη της άσκησης είτε γίνεται σε γυμναστήριο είτε πρόκειται
για ένα γρήγορο περπάτημα είναι πολλαπλά για τον οργανισμό. Αυτό που μας
ενδιαφέρει εδώ είναι ότι η άσκηση αποφορτίζει το σώμα από την συσσωρευμένη
ένταση και συμβάλει στην επιθυμητή χαλάρωση.
Το να διαχειριστούμε το θυμό μας δεν
σημαίνει πως δεν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να θυμώνει. Σημαίνει πως μαθαίνουμε
πώς να μην θυμώνουμε για ασήμαντους λόγους αλλά και πώς να εκφράζουμε το
συναίσθημα αυτό με τρόπους που υποδεικνύουν σεβασμό τόσο προς τον εαυτό μας όσο
και προς τους άλλους.
Δείτε επίσης:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου